Ограничение в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента) 08.09.2021

Дата письма 08.09.2021

 Ограничение в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента)

1. Налоговым органом производится ограничение в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента) на основании решения, указанного в пункте 4 настоящей статьи, в случаях:

1) непогашения налоговой задолженности налогоплательщиком (налоговым агентом), отнесенным в соответствии с системой управления рисками к категории:

высокого уровня риска, - по истечении одного рабочего дня со дня вручения уведомления о погашении налоговой задолженности;

среднего риска, - по истечении пятнадцати рабочих дней со дня вручения уведомления о погашении налоговой задолженности;

2) обжалования налогоплательщиком (налоговым агентом), за исключением налогоплательщика, подлежащего налоговому мониторингу, уведомления о результатах проверки, в котором содержатся сведения о сумме начисленных налогов и платежей в бюджет, и пени, а также о сумме превышения налога на добавленную стоимость, возвращенной из бюджета и не подтвержденной к возврату.

При этом в случае, указанном в настоящем подпункте, ограничение производится налоговым органом без направления уведомления о погашении налоговой задолженности по истечении трех рабочих дней:

со дня подачи жалобы налогоплательщиком (налоговым агентом) в порядке, определенном главой 21 настоящего Кодекса;

со дня исключения налогоплательщика (налогового агента) из перечня налогоплательщиков, подлежащих мониторингу крупных налогоплательщиков, или прекращения действия соглашения о горизонтальном мониторинге.

2. Ограничение в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента) производится налоговым органом в отношении имущества:

1) принадлежащего на праве собственности или хозяйственного ведения и (или) состоящего на балансе данного налогоплательщика (налогового агента), - в случае, указанном в подпункте 1) части первой пункта 1 настоящей статьи;

2) являющегося в соответствии с международными стандартами финансовой отчетности и (или) требованиями законодательства Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности основным средством, инвестицией в недвижимость и (или) биологическим активом, в случае, указанном в подпункте 2) части первой пункта 1 настоящей статьи.

3. Не подлежат ограничению в распоряжении:

объекты жизнеобеспечения; электрическая, тепловая и иные виды энергии;

продукты питания или сырье, срок хранения и (или) годности которых не превышает одного года. Налоговому органу запрещается изъятие ограниченного в распоряжении имущества налогоплательщика (налогового агента), переданного (полученного) в финансовый лизинг либо предоставленного в залог, до прекращения действия договора лизинга и (или) залога. Налогоплательщику (налоговому агенту) запрещается изменение условий договора (продление срока действия договора, сублизинг и (или) перезалог) со дня ограничения налоговым органом распоряжения имуществом и до его отмены. Для целей настоящего пункта под объектами жизнеобеспечения понимаются сооружения, технологические установки и агрегаты организаций газоснабжения, энергоснабжения, теплоснабжения, водоснабжения и водоотведения, прекращение или приостановление эксплуатации которых может привести к нарушению деятельности инженерной инфраструктуры населенных пунктов и территорий.

4. Решение об ограничении в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента) составляется по форме, установленной уполномоченным органом, и принимается налоговым органом на сумму:

1) налоговой задолженности по данным, имеющимся на лицевом счете налогоплательщика (налогового агента) на дату вынесения такого решения, - в случае, указанном в подпункте 1) части первой пункта 1 настоящей статьи;

2) налогов, платежей в бюджет и пени, обжалуемых налогоплательщиком (налоговым агентом) в порядке, определенном главой 21 настоящего Кодекса, - в случае, указанном в подпункте 2) части первой пункта 1 настоящей статьи.

5. Решение об ограничении в распоряжении имуществом должно быть вручено налогоплательщику (налоговому агенту) лично под роспись или иным способом, подтверждающим факт отправки и получения. При этом решение, направленное одним из нижеперечисленных способов, считается врученным налогоплательщику (налоговому агенту) в следующих случаях:

1) по почте заказным письмом с уведомлением - с даты отметки налогоплательщиком (налоговым агентом) в уведомлении почтовой или иной организации связи;

2) электронным способом - с даты доставки решения налоговым органом в веб-приложение. Данный способ распространяется на налогоплательщика (налогового агента), взаимодействующего с налоговыми органами электронным способом в соответствии с законодательством Республики Казахстан об электронном документе и электронной цифровой подписи;

3) при невозможности вручения по причине отказа от росписи, подтверждающей получение такого решения, или отсутствия по месту нахождения - с даты налогового обследования, проведенного в порядке, определенном статьей 70 настоящего Кодекса.

6. Не позднее пяти рабочих дней со дня вручения налогоплательщику (налоговому агенту) решения об ограничении в распоряжении имуществом налоговый орган направляет копию такого решения в уполномоченные государственные органы для регистрации обременения прав на имущество, права на которое или сделки по которому подлежат государственной регистрации, либо имущества, подлежащего государственной регистрации.

7. По истечении десяти рабочих дней со дня вручения налогоплательщику (налоговому агенту) решения, об ограничении в распоряжении имуществом налогоплательщика (налогового агента), налоговым органом производится опись ограниченного в распоряжении имущества в присутствии налогоплательщика (налогового агента) путем составления акта описи имущества по форме, установленной уполномоченным органом.

При наличии у налогоплательщика (налогового агента) на праве собственности имущества, права на которое или сделки по которому подлежат государственной регистрации, либо имущества, подлежащего государственной регистрации, описи, в первую очередь, подвергается такое имущество.

Опись ограниченного в распоряжении имущества производится с указанием в акте описи имущества балансовой стоимости, определяемой на основании данных бухгалтерского учета налогоплательщика (налогового агента), или рыночной стоимости. Рыночной стоимостью является стоимость, определенная в отчете об оценке, проведенной в соответствии с законодательством Республики Казахстан об оценочной деятельности.

8. Налогоплательщик (налоговый агент) при составлении акта описи ограниченного в распоряжении имущества обязан представить должностным лицам налогового органа для ознакомления оригиналы или нотариально засвидетельствованные копии баланса, документов, подтверждающих право собственности на такое имущество и (или) его хозяйственного ведения. Копии документов, указанных в настоящем пункте, прилагаются к акту описи ограниченного в распоряжении имущества.

Акт описи ограниченного в распоряжении имущества составляется в двух экземплярах и подписывается лицом, его составившим, а также налогоплательщиком (налоговым агентом) и (или) его должностным лицом.

Налогоплательщик (налоговый агент) обязан обеспечить сохранность ограниченного в распоряжении имущества в неизменном состоянии, за исключением изменений вследствие естественного износа и (или) естественной убыли при нормальных условиях хранения до снятия ограничения в соответствии с законодательством Республики Казахстан. При этом налогоплательщик (налоговый агент) несет ответственность за незаконные действия в отношении указанного имущества в соответствии с законами Республики Казахстан.

В случае непогашения налоговой задолженности и нереализации ограниченного в распоряжении имущества после проведения двух аукционов налоговый орган вправе подвергнуть описи другое имущество налогоплательщика (налогового агента) путем отмены первоначального акта описи и составления нового акта описи имущества с учетом имеющихся на лицевом счете налогоплательщика (налогового агента) данных о сумме налоговой задолженности на дату составления нового акта описи имущества.

9. Налоговый орган отменяет решение об ограничении в распоряжении имуществом и акт описи имущества, составленный на основании такого решения, по форме, установленной уполномоченным органом, в случаях:

1) погашения налогоплательщиком (налоговым агентом) сумм налоговой задолженности - не позднее одного рабочего дня со дня погашения такой задолженности;

2) вынесения решения уполномоченным органом или вступления в законную силу судебного акта, отменяющих в обжалуемой части уведомление о результатах проверки, - не позднее одного рабочего дня со дня вынесения такого решения или вступления в силу такого судебного акта;

3) отзыва налогоплательщиком (налоговым агентом) своей жалобы на уведомление о результатах проверки - не позднее одного рабочего дня со дня отзыва такой жалобы.

10. Налоговый орган направляет сообщение в уполномоченные государственные органы для прекращения обременения прав на имущество:

1) не указанное в акте описи, - не позднее пяти рабочих дней со дня составления акта описи имущества с приложением копии такого акта;

2) решение об ограничении в распоряжении которым отменено в случаях, предусмотренных пунктом 9 настоящей статьи, - не позднее пяти рабочих дней со дня принятия решения об отмене решения об ограничении в распоряжении имуществом с приложением копии такого решения;

3) реализованное уполномоченным юридическим лицом, в том числе в счет задолженности по таможенным платежам, налогам и пеням, - не позднее пяти рабочих дней со дня подписания договора купли-продажи имущества с приложением копии такого договора.

11. В случаях, установленных пунктами 6 и 10 настоящей статьи, налоговый орган направляет соответствующие сообщения в уполномоченные государственные органы на бумажном носителе или в электронной форме посредством передачи по сети телекоммуникаций.

 

Салық төлеушiнiң (салық агентінің) мүлікке билік етуін шектеу

1. Салық органы салық төлеушiнiң (салық агентiнiң) мүлiкке билік етуін шектеудi осы баптың 4-тармағында көрсетілген шешімнің негізінде:

1) тәуекелдерді басқару жүйесіне сәйкес мынадай: тәуекел деңгейі жоғары санатқа жатқызылған салық төлеуші (салық агентi) салықтық берешекті өтемеген жағдайда – салықтық берешекті өтеу туралы хабарлама табыс етілген күннен бастап бір жұмыс күні өткен соң; тәуекел деңгейі орташа санатқа жатқызылған салық төлеуші (салық агентi) салықтық берешекті өтемеген жағдайда – салықтық берешекті өтеу туралы хабарлама табыс етілген күннен бастап он бес жұмыс күні өткен соң;

2) салықтық мониторингке жататын салық төлеушіні қоспағанда, салық төлеушi (салық агентi) есепке жазылған салықтар және бюджетке төленетін төлемдер мен өсімпұл сомасы туралы, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және қайтаруға расталмаған қосылған құн салығының асып кету сомасы туралы мәліметтер қамтылған тексеру нәтижелерi туралы хабарламаға шағым жасаған жағдайда жүргiзедi.

Бұл ретте салық органы осы тармақшада көрсетілген жағдайда шектеуді салықтық берешекті өтеу туралы хабарламаны жiбермей: осы Кодекстің 21-тарауында айқындалған тәртіппен салық төлеуші (салық агенті) шағым берген күннен бастап; салық төлеуші (салық агенті) ірі салық төлеушілер мониторингіне жататын салық төлеушілердің тізбесінен алып тасталған немесе деңгейлес мониторинг туралы келісімнің қолданысы тоқтатылған күннен бастап үш жұмыс күні өткен соң жүргізеді.

2. Салық төлеушiнiң (салық агентiнiң) мүлiкке билік етуін шектеуді салық органы:

1) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетілген жағдайда – осы салық төлеушіге (салық агентіне) меншік немесе шаруашылық жүргізу құқығында тиесілі және (немесе) оның балансында тұрған;

2) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетілген жағдайда, халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына және (немесе) Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есептілік туралы заңнамасының талаптарына сәйкес негізгі құрал, жылжымайтын мүлікке инвестиция және (немесе) биологиялық актив болып табылатын мүлікке қатысты жүргізеді.

3. Билік етуді шектеуге: тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету объектілері; электр, жылу және өзге де энергия түрлері; сақтау және (немесе) жарамдылық мерзімі бір жылдан аспайтын тамақ өнімдері немесе шикізат жатпайды.

Салық төлеушінің (салық агентінің) қаржы лизингіне берілген (алынған) не кепілге берілген, билік ету шектелген мүлкін салық органының лизинг және (немесе) кепіл шартының қолданысы тоқтатылғанға дейін алып қоюына тыйым салынады.

Салық органы мүлікке билік етуді шектеген күннен бастап және оның күшін жойғанға дейін салық төлеушінің (салық агентінің) шарт талаптарын (шарттың қолданылу мерзімін ұзарту, қосалқы лизинг және (немесе) қайта кепілге қою) өзгертуіне тыйым салынады.

Осы тармақтың мақсаттары үшін тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету объектілері деп пайдаланылуын тоқтату немесе тоқтата тұру елді мекендер мен аумақтардың инженерлік инфрақұрылымы қызметінің бұзылуына әкеп соқтыруы мүмкін газбен жабдықтау, энергиямен жабдықтау, жылумен жабдықтау, сумен жабдықтау және су бұру ұйымдарының құрылысжайлары, технологиялық қондырғылары мен агрегаттары түсініледі.

4. Салық төлеушінің (салық агентінің) мүлікке билік етуін шектеу туралы шешiм уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша жасалады және оны салық органы:

1) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасында көрсетiлген жағдайда – мұндай шешiм шығарылған күнi салық төлеушiнiң (салық агентiнiң) жеке шотында бар деректер бойынша салықтық берешек сомасына;

2) осы баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 2) тармақшасында көрсетiлген жағдайда – осы Кодекстiң 21-тарауында айқындалған тәртіппен салық төлеуші (салық агенті) шағым жасайтын салықтардың, бюджетке төленетін төлемдердің және өсімпұлдың сомасына қабылдайды.

5. Мүлiкке билік етудi шектеу туралы шешiм салық төлеушiнің (салық агентiнің) жеке өзіне қолын қойғызып немесе жөнелту және алу фактісін растайтын өзге де тәсілмен табыс етілуге тиіс. Бұл ретте төменде санамаланған тәсілдердің бірімен жіберілген шешім салық төлеушіге (салық агентіне) мынадай жағдайларда:

1) хабарламасы бар тапсырыс хатпен пошта арқылы жіберілгенде – пошта немесе өзге де байланыс ұйымының хабарламасына салық төлеуші (салық агенті) белгі қойған күннен бастап;

2) электрондық тәсілмен жіберілгенде – салық органы шешімді веб-қосымшаға жеткізген күннен бастап табыс етілді деп есептеледі. Бұл тәсіл Қазақстан Республикасының электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы заңнамасына сәйкес салық органдарымен электрондық тәсілмен өзара іс-қимыл жасайтын салық төлеушіге (салық агентіне) қолданылады;

3) осындай шешімді алғанын растайтын қол қоюдан бас тарту немесе тұрған жері бойынша болмау себебіне байланысты табыс ету мүмкін болмаған кезде – осы Кодекстің 70-бабында айқындалған тәртіппен жүргізілген салықтық зерттеп-қарау күнінен бастап табыс етілді деп есептеледі.

6. Салық органы мүлікке билік етуді шектеу туралы шешімді салық төлеушіге (салық агентіне) табыс еткен күннен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей мұндай шешімнің көшірмесін уәкілетті мемлекеттік органдарға оған құқық немесе ол бойынша мәмілелер мемлекеттік тіркеуге жататын мүлікке не мемлекеттік тіркеуге жататын мүлікке құқықтық ауыртпалықтарды тіркеу үшін жібереді.

7. Салық төлеушінің (салық агентінің) мүлкіне билік етуді шектеу туралы шешім салық төлеушіге (салық агентіне) табыс етілген күннен бастап он жұмыс күні өткен соң салық органы уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша мүлік тізімдемесінің актісін жасау арқылы салық төлеушінің (салық агентінің) қатысуымен билік ету шектелген мүлікке тізімдеме жүргізеді. Салық төлеушіде (салық агентінде) меншік құқығында оған құқық немесе ол бойынша мәмілелер мемлекеттік тіркеуге жататын мүлік не мемлекеттік тіркеуге жатқан мүлік болған кезде тізімдеме, бірінші кезекте, осындай мүлікке жүргізіледі.

Билік ету шектелген мүліктің тізімдемесі салық төлеушінің (салық агентінің) бухгалтерлік есепке алу деректері негізінде айқындалатын баланстық құны немесе нарықтық құны мүлік тізімдемесінің актісінде көрсетіле отырып жүргізіледі. Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасына сәйкес жүргізілген бағалау туралы есепте айқындалған құн нарықтық құн болып табылады.

8. Салық төлеуші (салық агенті) билік ету шектелген мүлік тізімдемесінің актісін жасау кезінде салық органының лауазымды адамдарына танысу үшін мұндай мүлікке меншік және (немесе) оны шаруашылық жүргізу құқығын растайтын құжаттардың, баланстың түпнұсқаларын немесе нотариат куәландырған көшірмелерін ұсынуға міндетті. Осы тармақта көрсетілген құжаттардың көшірмелері билік ету шектелген мүлік тізімдеменің актісіне қоса беріледі.

Билік ету шектелген мүлік тізімдемесінің актісі екі данада жасалады және оған оны жасаған адам, сондай-ақ салық төлеуші (салық агенті) және (немесе) оның лауазымды адамы қол қояды.

Салық төлеуші (салық агенті) билік ету шектелген мүліктің, табиғи тозу және (немесе) қалыпты жағдайларда сақтау кезінде табиғи кему салдарынан болған өзгерістерін қоспағанда, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шектеу алынғанға дейін өзгермеген қалпында сақталуын қамтамасыз етуге міндетті. Бұл ретте салық төлеуші (салық агенті) көрсетілген мүлікке қатысты заңсыз әрекеттері үшін Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапты болады.

Салықтық берешек өтелмеген және екі аукцион өткізілгеннен кейін билік ету шектелген мүлік өткізілмеген жағдайда, салық органы бастапқы тізімдеме актісінің күшін жою және мүлік тізімдемесінің жаңа актісін жасау күнгі салықтық берешек сомасы туралы салық төлеушінің (салық агентінің) жеке шотындағы деректерді ескере отырып, мүлік тізімдемесінің жаңа актісін жасау арқылы салық төлеушінің (салық агентінің) басқа мүлкіне тізімдеме жүргізуге құқылы.

9. Салық органы мынадай:

1) салық төлеуші (салық агенті) салықтық берешек сомаларын өтеген жағдайда – осындай берешекті өтеген күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей;

2) уәкілетті орган шешім шығарған немесе тексеру нәтижелері туралы хабарламаның шағым жасалатын бөлігінің күшін жоятын сот актісі заңды күшіне енген жағдайда – осындай шешім шығарылған немесе осындай сот актісі күшіне енген күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей;

3) салық төлеуші (салық агенті) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға өз шағымын кері қайтарып алған жағдайда – осындай шағым кері қайтарып алынған күннен бастап бір жұмыс күнінен кешіктірмей мүлiкке билік етуді шектеу туралы шешiмнің және уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша осындай шешімнің негізінде жасалған мүлік тізімдемесі актісінің күшін жояды.

10. Салық органы:

 1) тізімдеме актісінде көрсетілмеген мүлікке құқықтық ауыртпалықтарды тоқтату үшін – мүлік тізімдемесінің актісі жасалған күннен бастап, осындай актінің көшірмесін қоса бере отырып, бес жұмыс күнінен кешіктірмей;

2) осы баптың 9-тармағында көзделген жағдайларда билік етуді шектеу туралы шешімнің күші жойылған мүлікке құқықтық ауыртпалықтарды тоқтату үшін – мүлікке билік етуді шектеу туралы шешімнің күшін жою туралы шешім қабылданған күннен бастап, осындай шешімнің көшірмесін қоса бере отырып, бес жұмыс күнінен кешіктірмей;

3) уәкілетті заңды тұлға өткізген, оның ішінде кедендік төлемдер, салықтар және өсімпұл бойынша берешек есебіне өткізілген мүлікке құқықтық ауыртпалықтарды тоқтату үшін – мүлікті сатып алу-сату шартына қол қойылған күннен бастап, осындай шарттың көшірмесін қоса бере отырып, бес жұмыс күнінен кешіктірмей уәкілетті мемлекеттік органдарға хабар жібереді.

11. Салық органы осы баптың 6 және 10-тармақтарында белгіленген жағдайларда, тиісті хабарламаларды уәкілетті мемлекеттік органдарға қағаз жеткізгіште немесе электрондық нысанда телекоммуникация желілері бойынша беру арқылы жібереді.

Автор: Управление Государственных доходов по Алматинскому району г. Нур-Султан отдел принудительного взимания